Nadeelcompensatie

Nadeelcompensatie is een regeling voor schadevergoeding voor rechtmatig overheidsoptreden. Het gaat over schade boven het normale maatschappelijke risico en het bedrijfsrisico die iemand onevenredig zwaar treft. Directe schade is het gevolg van inperking van bestaande rechten van de eigenaar. Indirecte schade wordt veroorzaakt door activiteiten in de omgeving.

Verschil directe en indirecte schade

Directe schade is schade die het gevolg is van het aanpassen van bestaande rechten. Bijvoorbeeld het beperken van de uitbreidingsmogelijkheden van het eigen bedrijf. Indirecte schade is schade veroorzaakt door activiteiten in de omgeving. Bijvoorbeeld waardedaling van een woning door de bouw van een hoge flat op het buurperceel.

De procedure voor een verzoek om schadevergoeding staat los van het besluit dat de schade veroorzaakt. Omdat de aanvraag los staat van het besluit, hoeft het verzoek om nadeelcompensatie niet te worden ingediend tijdens de procedure over het besluit dat de schade veroorzaakt. Voor het toekennen van schade, is niet vereist dat er bezwaar of beroep is ingesteld tegen het schadeveroorzakende besluit. De aanvrager van de schadevergoeding hoeft dus geen bezwaar te maken tegen het schadeveroorzakende besluit.

De aanvraag moet het volgende bevatten:

  • een aanduiding van de schadeveroorzakende gebeurtenis.
  • een opgave van de aard van de geleden of te lijden schade.
  • het bedrag van de schade en een specificatie daarvan, voor zover redelijkerwijs mogelijk. Dit staat in artikel 4:127 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb).

Verzoeken om nadeelcompensatie moeten worden ingediend bij het uitvoerend bestuursorgaan. Dit betekent bij het college van burgemeester en wethouders van de gemeente.

Voor het in behandeling nemen van de aanvraag dienen leges te worden betaald. Deze bedragen € 300 per aanvraag.

In de Algemene wet bestuursrecht (titel 4.5 Awb) staan de grondslagen, inhoudelijke eisen en procedurele bepalingen over toekenning van nadeelcompensatie. De regels over nadeelcompensatie in afdeling 15.1 van de Omgevingswet zijn een aanvulling op deze algemene regeling uit de Awb. De regels over nadeelcompensatie in de Omgevingswet hebben voorrang op de regels in de Awb.

Als een omgevingsplan regelt dat voor een activiteit een omgevingsvergunning nodig is, is niet het omgevingsplan de schadeoorzaak. Dat is in die situatie de omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning voor de activiteit is dus de exclusieve schadeoorzaak (artikel 15.1, lid 2 Omgevingswet).

Het bestuursorgaan beslist in beginsel binnen 8 weken. Maar als een adviescommissie adviseert over de aanvraag, wordt de beslistermijn in beginsel 6 maanden. Dit regelt artikel 4:130 van de Awb. De benadeelde kan binnen 6 weken na bekendmaking van het besluit bezwaar maken bij het bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen. Daarna kan beroep worden ingesteld bij de rechtbank en hoger beroep bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State.

Informatie over de verschillen tussen nadeelcompensatie en de planschaderegeling onder de Wet ruimtelijke ordening en het overgangsrecht vindt u op de website iplo.nl.