Erkenning en ouderlijk gezag

Verwacht u een kind, bent u niet getrouwd met uw partner en heeft u geen geregistreerd partnerschap? Dan regelt u de erkenning van uw kind op het gemeentehuis. U kunt bij de erkenning ook de naamskeuze regelen.

Meenemen naar uw afspraak

Voor de erkenning van uw 1e kind komt u samen naar het gemeentehuis. U neemt beiden mee:

  • een geldig identiteitsbewijs (paspoort, rijbewijs, identiteitskaart of verblijfsdocument)

Bent u de erkenner (vader of duomoeder) en heeft u al een eerder kind uit dezelfde relatie erkend? Dan kunt u de erkenning alleen doen. U neemt mee:

  • een geldig identiteitsbewijs van uzelf en van de moeder (paspoort, rijbewijs, identiteitskaart of verblijfsdocument)
  • toestemmingsformulier ingevuld en ondertekend door de moeder:

Tijdens de zwangerschap:
1. Formulier toestemming erkenning ongeboren kind (pdf, 111 KB)

Is uw kind al geboren?:
2. Formulier toestemming erkenning niet 1e kind (pdf, 35 KB)

Afspraak maken

Alarm: In De Binding kunt u op 22, 23 en 24 april alleen pinnen. Contant betalen is dan niet mogelijk. Dit is wel mogelijk op het gemeentehuis Heerhugowaard.

Keuze achternaam

Bij de erkenning van uw 1e kind kunt u een achternaam kiezen. De moeder moet dan wel bij deze afspraak aanwezig zijn. Alle kinderen uit de­zelf­de re­la­tie krijgen de­zelf­de ach­ter­naam als het 1e kind. Er zijn 3 opties:

  • achternaam van de moeder,
  • achternaam van de erkenner (vader of duomoeder),
  • of een combinatie van de achternamen. 

In heel 2024 is er een overgangsregeling om kinderen die op (of na) 1 januari 2016 zijn geboren een gecombineerde achternaam te geven. Op de pagina Gecombineerde achternaam vindt u hier meer informatie over.

Wanneer erkennen

Erkenning kan op 3 momenten:

  • Tijdens de zwangerschap. Dit heet erkenning van een ongeboren kind.
  • Bij de geboorteaangifte.
  • Na de geboorteaangifte, op een moment dat de ouders zelf kiezen.

Voorwaarden voor erkenning

  • Om een kind te erkennen moet u minimaal 16 jaar oud zijn. En er mogen niet al 2 (juridische) ouders zijn.
  • Wilt u een kind erkennen, maar staat u onder curatele? Dan is toestemming van de kantonrechter nodig.
  • Als de erkenner of de moeder niet de Nederlandse nationaliteit heeft of niet in Nederland woont, neem dan contact op met de gemeente. Mogelijk zijn er in die gevallen meer documenten nodig. Zonder zulke documenten kan de afspraak niet doorgaan.

Als 2 mensen samen een kind krijgen en niet getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben, dan heeft het kind voor de wet 1 ouder: de biologische moeder. De erkenner (vader of duomoeder) moet eerst het kind erkennen om voor de wet ook ouder te worden van het kind. De persoon die het kind erkent hoeft niet de biologische ouder te zijn.

Erkenning kunt u regelen tijdens de zwangerschap, bij de geboorteaangifte of na de geboorteaangifte. Ieder kind moet apart worden erkend en de moeder moet altijd toestemming geven. Lees hieronder hoe het werkt.

  • Dit kan in elke gemeente in Nederland. 
  • Bij het 1e kind komt de moeder persoonlijk mee. Voor uw 1e kind kunt u kiezen tussen de achternaam van de moeder, de achternaam van de erkenner (vader of duomoeder) of een combinatie van de achternamen.
  • Bij een 2de of volgend kind uit dezelfde relatie kan de moeder schriftelijk toestemming geven met het formulier toestemming erkenning ongeboren kind (pdf, 38 KB).
  • Het 2de of volgende kind uit deze relatie krijgt automatisch dezelfde naam als het 1ste kind.
  • Als de moeder alleen het gezag over het kind wil krijgen, dan moet zij persoonlijk meekomen.

Voordelen erkenning kind vóór de geboorte

  • Vanaf de geboorte heeft het kind een juridische vader.
  • U kunt alvast laten vastleggen welke achternaam het kind bij de geboorte krijgt (naamskeuze is alleen mogelijk bij het 1e kind uit deze relatie).
  • De afstamming tussen het kind en de erkenner staat vast, ook wanneer de man na de geboorte niet meer in staat zou zijn om te erkennen.
  • Bij erkenning door een duomoeder is er geen donorverklaring nodig.

  • U geeft een geboorte aan in de gemeente waar het kind is geboren.
  • Bij het 1e kind komt de moeder persoonlijk mee. Voor uw 1e kind kunt u kiezen tussen de achternaam van de moeder, de achternaam van de erkenner (vader of duomoeder) of een combinatie van de achternamen.
  • Bij een 2de of volgend kind uit dezelfde relatie kan de moeder schriftelijk toestemming geven met het formulier erkenning niet 1e kind (pdf, 35 KB)
  • Het 2de of volgende kind uit deze relatie krijgt automatisch dezelfde naam als het 1ste kind.
  • Als de moeder alleen het gezag over het kind wil krijgen, dan moet zij persoonlijk meekomen.

  • Dit kan in elke gemeente in Nederland. 
  • Een kind kan worden erkend zolang er geen erkenner (vader of duomoeder) in zijn of haar geboorteakte is opgenomen.
  • De erkenning geldt vanaf de datum dat u het kind erkent, niet vanaf de geboorte.
  • Kinderen tot 12 jaar: de moeder moet toestemming geven en is hiervoor aanwezig bij de erkenning.
  • Kinderen tussen 12 en 16 jaar: zowel de moeder als het kind moeten toestemming geven en zijn hiervoor aanwezig bij de erkenning.
  • Kinderen vanaf 16 jaar: het kind mag zelf toestemming geven en moet hiervoor aanwezig zijn bij de erkenning.

Erkenning na 1 januari 2023

Bent u niet gehuwd en heeft u geen geregistreerd partnerschap? Sinds 1 januari 2023 krijgt de erkenner (vader of duomoeder) bij het erkennen van het kind ook automatisch het ouderlijk gezag. U hoeft het gezag niet langer samen met de moeder aan te vragen bij de rechtbank.

Meer informatie vindt u op de site van Rijksoverheid.

Erkenning vóór 1 januari 2023 

Bent u niet gehuwd en heeft u geen geregistreerd partnerschap? Als u heeft erkend vóór 1 januari 2023, heeft u niet automatisch het gezamenlijk ouderlijk gezag over het kind.

U kunt ouderlijk gezag schriftelijk aanvragen bij de rechtbank of online via rechtspraak.nl. Voor een online aanvraag heeft u een DigiD inlogcode nodig. De (meerderjarige) moeder waaruit het kind wordt geboren, heeft automatisch ouderlijk gezag.

Gehuwd of geregistreerd partnerschap

Bent u getrouwd of heeft u een geregistreerd partnerschap? Dan heeft u automatisch samen het ouderlijk gezag over de kinderen die binnen het huwelijk worden geboren, en over de kinderen die vóór het huwelijk door de vader of de duomoeder zijn erkend.